Terug- en vooruitblik met nieuwe directeur Jakob van der Waarden
Per 1 januari 2025 is Jakob van der Waarden met veel energie gestart als directeur bij het Nationaal Groeifonds. Hoe kijkt hij terug op zijn eerste 3 maanden en hoe kijkt hij vooruit?
Start bij het Nationaal groeifonds
Ik ben heel enthousiast over mijn start. Wat me opvalt, is de enorme drive en ambitie van iedereen die bij het Nationaal Groeifonds is betrokken. Onze commissie en de ondersteunende staf zijn zeer toegewijd. Dat geldt zeker ook voor de consortia die door de uitvoering van alle NGF-projecten ‘Het Nederland van morgen’ mede vormgeven. Met het werk aan zaken als photonchips, kweekvlees, het nieuwe leren, elektrisch vliegen, 6G, proefdiervrije medicijnen en de batterij van de toekomst ligt er een brede en ambitieuze portefeuille. Mooi om te zien dat de verschillende consortia die de projecten uitvoeren en betrokken ministeries elkaar ook steeds beter weten te vinden om kennis te delen, samen te werken en ervaringen uit te wisselen. Ik ben zelf al bij een aantal van dit soort sessies aanwezig geweest en dat geeft enorm veel energie. Naar de toekomst toe zie ik dat als iets wat echt moet worden doorgezet.
Echte werk begint nu
Onze kerninzet is gericht op het maximaliseren van de impact van de 50 NGF-projecten die nu draaien. De politiek heeft haar nek uitgestoken door met 11 miljard euro een enorm bedrag vrij te maken om te investeren in innovaties ten behoeve van ons duurzaam verdienvermogen. Daarna is veel effort gaan zitten in het ontwikkelen en beoordelen van de plannen. Dat is echt een pioniersfase geweest, waarbij het fonds in heel korte tijd uit de grond is gestampt. Daarbij is er ronde na ronde geleerd om dit proces beter vorm te geven. Maar het echte werk is nog maar net begonnen! Veel projecten zijn kortgeleden van start gegaan. Soms na een wat moeizamere opstartfase waarin ‘governance’ en ‘staatssteun’ veel tijd en energie kostten.
Duurzaam verschil gaan maken
In de komende jaren draait de portefeuille op volle toeren. Dit zijn echt de jaren waarin het verschil kan én moet worden gemaakt. Ik ga ervan uit dat alle projecten het enthousiasme waarmee ze zijn gestart weten vast te houden en de komende tijd doorbraken weten te realiseren. Daarbij is en blijft het cruciaal open te staan voor samenwerking. Bijvoorbeeld met bedrijven die zorgen voor duurzame benutting van de innovaties of met internationale partners die de impact van projecten enorm kunnen vergroten. Uiteindelijk gaat het erom duurzaam verschil te maken. Dat kan alleen als er gedurende het project ook al is geïnvesteerd in de fase ‘na de impuls’. Daarbij besef ik natuurlijk ook dat niet alles kan lukken. Het is inherent aan innovatie dat niet alles succesvol zal zijn of de impact gaat maken die ons nu voor ogen staat. Maar als het portfolio geen risicovolle projecten zou bevatten, dan zouden we de verkeerde keuzes hebben gemaakt.
Doorgroeien naar een volgende fase
Binnen de ondersteunende staf van het Groeifonds hebben we de komende periode de tijd om door te groeien naar een volgende fase. Natuurlijk adviseren we de ministers van Economische Zaken en Financiën in hun rol als fondsbeheerders bij projecten die terugkomen. Bijvoorbeeld als ze een aanvraag doen voor goedkeuring van de plannen voor een volgende fase. Of als in het project de omstandigheden zo zijn gewijzigd dat er sprake is van een ‘significante wijziging’. Daarnaast is er veel aandacht voor de inrichting van ons monitoringsinstrumentarium. Ook nemen we de tijd om vooruit te kijken naar en na te denken over alles wat nodig is om zowel de projecten als het fonds als geheel straks goed te kunnen evalueren. Dat zijn we verplicht aan de belastingbetaler en onszelf. Tot slot is communicatie cruciaal. Daar kunnen en willen we nog een stap gaan maken. We werken zowel aan de communicatie over de 50 projecten, als aan het ‘verhaal van het NGF’. Het jaarverslag en ons jaarlijkse event met de consortia zijn daarbij ijkmomenten. Hier proberen we ieder jaar echt iets neer te zetten en daar gaan we dit jaar ook weer voor!