Samenvatting KPMG Rapportage inzake financiële beoordeling NGF-projectvoorstellen

Rapport | 30-06-2023

Opdrachtomschrijving

KPMG Advisory N.V. is door de directie van het NGF gevraagd om werkzaamheden te verrichten ter ondersteuning van de beoordeling van projectvoorstellen die via de departementale route ingediend zijn. De werkzaamheden van KPMG zien toe op de financiële beoordeling van de ingediende voorstellen, waarbij een beoordeling plaatsvindt van financiële capaciteit en financiële betrouwbaarheid van relevante partijen alsmede van het project zelf op basis van de aan KPMG verstrekte informatie.

KPMG heeft 20 van de 27 departementale Groeifonds-voorstellen geanalyseerd op de financiële onderbouwing. Deze voorstellen zijn vooraf door het NGF geselecteerd op basis van relevantie en eventuele conflicterende belangen.

In het Rapport worden de bevindingen per project met het NGF gedeeld. Ten grondslag aan de analyse van KPMG liggen de ontvangen stukken van de ingediende voorstellen. Daarnaast heeft KPMG gebruikgemaakt van één Q&A-ronde, waarbij via de Directie NGF verdiepende vragen gesteld zijn aan de indieners van de aanvraag. Indien de antwoorden op deze Q&A-ronde ontvangen zijn, zijn deze verwerkt in het finale Rapport. KPMG heeft geen contact gehad met de projectindieners

Specifieke beperkingen

De analyse van KPMG beperkt zich tot de financiële aspecten van de NGF-aanvragen. De analyse behelst geen oordeel ten aanzien van de technische haalbaarheid van onderliggende projecten. Naast de financiële onderbouwing weegt de adviescommissie van NGF ook de onderbouwing op het gebied van (1) de bijdrage aan het duurzaam verdienvermogen in Nederland; (2) de strategische onderbouwing; (3) de kwaliteit van het plan; en (4) de kwaliteit van de samenwerking en governance. KPMG heeft hier geen werkzaamheden op verricht.

Gegeven de beoogde tijdslijnen door het NGF en beschikbare tijd per project heeft KPMG de nadruk gelegd op zes bouwstenen. Dit betekent dat projecten vooral op hoofdlijnen zijn geanalyseerd.

Bouwstenen

Hieronder is een overzicht gegeven van de bouwstenen en bijbehorende (niet-limitatieve) vragen.

Subsidiebehoefte

Hoe is de subsidiebehoefte vanuit het NGF vastgesteld?
Kan het project ook zonder NGF gefinancierd worden?
Welke afhankelijkheid bestaat er op het gebied van andere publieke financiering en/of toekomstige financieringsrondes?

Governance

Welke partijen zijn verantwoordelijk voor het beheer van de middelen? Is er sprake van onafhankelijk toezicht?
In welke mate vindt er verantwoording plaats van de gemaakte uitgaven?

Onderbouwing begroting

Zijn de geraamde kosten en subsidieverdeling per partij voldoende uitgesplitst?
Hoe zijn de inkomsten (mits aanwezig) onderbouwd?
Hoe zijn de kosten onderbouwd? Zijn de grootste kostenposten voldoende toegelicht?
Hoe worden mee-/tegenvallers opgevangen in de begroting?

Projectrisico’s

Heeft het project voldoende capaciteit (personeel & materiaal) om het project tot een succes te brengen?
Welke mitigerende maatregelen zijn er ingericht voor gesignaleerde risico’s?

Continueringsstrategie

Kan het project zelfstandig door na de prognoseperiode?
Welke plannen bestaan er voor een eventuele exit-strategie?

Overig

Welke afspraken zijn er gemaakt over te ontwikkelen Intellectueel Eigendom?
Zijn er concrete KPI's en mijlpalen vastgelegd?
Zijn er andere opvallende punten in het projectvoorstel?

Achtergrond bevindingen

De volgende paragrafen bieden een weergave van bevindingen die veelvuldig terugkomen in de individuele beoordelingen van de projectvoorstellen. Deze algemene bevindingen zijn niet op alle projecten van toepassing en worden in de individuele beoordelingen aangevuld door project-specifieke bevindingen.

KPMG benadrukt dat de (algemene) bevindingen in samenhang met elkaar gezien dienen te worden. Ter illustratie, de kans op onrechtmatig beheer van publieke middelen bij een beperkt uitgewerkte begroting is, onder andere, afhankelijk van de governancestructuur. Indien het beheer van gelden ten laste komt van een nieuwe organisatie met een onduidelijke governancestructuur is het risico groter dan indien het beheer ten laste komt van een uitvoeringsorganisatie met ruime ervaring.

Veelvoorkomende bevindingen

De algemene bevindingen vinden hun oorsprong in de zes bouwstenen, welke dienen als handvat voor de financiële analyses, en zien toe op: projectrisico’s, governance-risico’s; en onderbouwing begroting.

Projectrisico’s

De voorstellen uit de derde NGF-ronde zien toe op twee terreinen: (1) Onderzoek, ontwikkeling en innovatie; en (2) Kennisontwikkeling. Voor deze terreinen geldt dat projectonderdelen grotendeels afhankelijk zijn van het succes van onderliggend onderzoek of innovatie. Daarbij signaleert KPMG het belang van beheersingsmaatregelen van risico’s.

Belangrijke aandachtspunten hierbij zijn:

De zekerheid van de bijdrage van partners omtrent benodigde co-financiering of aantal FTE. KPMG signaleert dat voor enkele voorstellen de benodigde bijdragen onzeker of relatief groot zijn ten opzichte van de betrokken partner.
Duidelijk gedefinieerde KPI’s op basis waarvan projectvoorstellen (of onderdelen) geëvalueerd en gewijzigd kunnen worden. KPMG signaleert dat voor enkele voorstellen de KPI’s beperkt gedefinieerd zijn en niet of slechts beperkt gebruikt worden om wijzigingen door te voeren in het project.
De inventarisatie van strategische risico’s (en mitigerende maatregelen) met hun impact op het projectvoorstel. KPMG signaleert dat de voorstellen dit in verschillende mate (of helemaal niet) uitgewerkt hebben.

Governance-risico’s

Voor de voorstellen uit de departementale route geldt dat de middelen via de respectievelijke departementale begrotingen ter beschikking gesteld worden aan het project. Daarbij signaleert KPMG het belang van een goede inrichting van de governance om de rechtmatigheid van het gebruik van de middelen te kunnen toetsen.

Belangrijke aandachtspunten hierbij zijn:

Welke partijen – en met welk mandaat – verantwoordelijk zijn voor het beheer van de NGF-middelen. KPMG signaleert verschillen in de mate waarin departementen grip houden op de verdeling van middelen.
De vormgeving van verantwoordingsketens, waarbij sprake is van onafhankelijk toezicht op het algemene bestuur van het project en verantwoording aan het betrokken departement.

Onderbouwing begroting

De ingediende voorstellen bestaan uit een projectvoorstel en -begroting. De begroting dient als bron voor de analyse van de inkomsten en uitgaven. Daarbij geldt dat de meeste projectbegrotingen enkel bestaan uit uitgaven, omdat er geen inkomsten opgenomen zijn (naast NGF-bijdrage en co-financiering).

Belangrijkste aandachtspunten hierbij zijn:

De mate van onderbouwing van geraamde begrotingsposten. KPMG signaleert dat in meerdere gevallen de onderbouwing voor begrotingsposten beperkt is, waardoor nadere analyse van deze posten niet mogelijk is. KPMG signaleert dat deze kostenposten vaak betrekking hebben op loonkosten die verantwoord worden door een vast uurtarief te vermenigvuldigen met een inschatting van het aantal benodigde uren. De onderbouwing voor de inschatting van desbetreffende uren ontbreekt veelal.
De mate waarin indexatie van de kosten in de begroting plaatsvindt. In enkele gevallen worden relatief hoge jaarlijkse indexatiepercentages (zoals 5%) toegepast op de kosten. KPMG signaleert dat de onderbouwing voor dergelijke ramingen veelal ontbreekt, terwijl dit een substantiële impact heeft op de gevraagde NGF-bijdrage.
In enkele gevallen biedt de aangeleverde begroting geen inzicht in de uitsplitsing van begunstigden van de gevraagde NGF-bijdrage. In dergelijke gevallen is het niet mogelijk om vast te stellen welke partijen, in welke mate, de NGF-middelen zullen ontvangen. KPMG signaleert de significantie van een actief belang (bijdrage financiële middelen) van private partijen in het project, om te borgen dat deze partijen belang hebben bij het succesvol uitvoeren van het project.

Bevindingen individuele projecten

Project Biobased Circular

Binnen de organisatiestructuur is voldoende onafhankelijk toezicht ingebouwd.
De begrotingsposten zijn door expert-opinie ingeschat, maar niet inzichtelijk.
Het project kent goed gedefinieerde Key Performance Indicators (‘’KPI’s’’) met mid-term ‘go/no-go’-evaluaties.

Project Holomicrobioom

De organisatiestructuur dient nog opgezet te worden; hierdoor is toetsing op onafhankelijk toezicht niet mogelijk.
De begroting is gedetailleerd uitgesplitst met enkele aandachtspunten.
Het project kent goed gedefinieerde KPI’s met mid-term ‘go/no-go’-evaluaties; concrete gevolgen van het niet halen van doelen ontbreken.

Project WINECON

Het is onduidelijk of er voldoende onafhankelijk toezicht ingebouwd is.
De begrotingsposten zijn beperkt uitgewerkt en daardoor niet toetsbaar.
Het project heeft beperkt meetbare KPI’s vastgesteld, met ‘go/no-go’-evaluaties.
KPMG acht de risico’s bij de betrokken partijen beperkt, daar waar de kosten en co-financiering afhankelijk zijn van de vraag uit de markt naar het project.
Het project hanteert een jaarlijkse indexatie van 5% zonder onderbouwing.

Project T3NL

Binnen de organisatiestructuur is een duidelijke toezichtstructuur ingebouwd, maar KPMG signaleert mogelijke onafhankelijkheidsrisico’s in de Raad van Bestuur en Raad van Toezicht.
De begroting is gedetailleerd uitgesplitst met enkele aandachtspunten.
Het project kent goed gedefinieerde KPI’s met mid-term ‘go/no-go’-evaluaties.
KPMG heeft geen analyse kunnen uitvoeren op een cruciale partij van het project, wegens gebrek aan beschikbare informatie in het publieke domein.

Project EPPIC

De organisatiestructuur is helder uiteengezet, maar onduidelijkheden bestaan in de bevoegdheden van Next Food Collective en RVO.
De begroting is beperkt uitgesplitst; dit zal bij toekenning door RVO – in afstemming met Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit – nader uitgewerkt worden.
Het project kent KPI’s met mid-term evaluaties, voorwaarden voor ‘go/no-go’-momenten zijn niet gedefinieerd.

Project RE-GE-NL

Binnen de organisatiestructuur is voldoende onafhankelijk toezicht ingebouwd; de invulling van de organisatie is nog niet volledig uitgewerkt.
De begroting heeft enkele aandachtspunten, zoals het ontbreken van de onderbouwing van de uitsplitsing over tijd.
Het project kent goed gedefinieerde KPI’s met mid-term evaluaties, voorwaarden voor ‘go/no-go’-momenten zijn niet gedefinieerd.

Project DUTCH

De organisatiestructuur is helder uiteengezet met voldoende onafhankelijk toezicht; verantwoordingsmechanismes worden nog nader uitgewerkt.
De begroting is hoog-over uitgesplitst; een verdere uitsplitsing en onderbouwing is wenselijk.
Het project heeft hoog-over KPI’s opgesteld met mijlpalen die nader uitgewerkt kunnen worden.
Enkele betrokken partijen behoeven verdere analyse met betrekking tot hun financiële capaciteit in relatie tot hun financiële bijdrage.

Project Preventie Promotor

Binnen de organisatiestructuur is een duidelijk toezichtstructuur ingebouwd; een toelichting op de onafhankelijkheid van de Raad van Bestuur en Raad van Toezicht is wenselijk.
De begroting is gedetailleerd uitgesplitst en goed onderbouwd.
Het project heeft KPI’s opgesteld en faciliteert ‘go/no-go’-besluitvorming; een verdere uitwerking van de KPI’s is wenselijk.
Een substantieel gedeelte van de cofinanciering is nog niet vastgelegd.

Project CPBT

Binnen de organisatiestructuur is voldoende onafhankelijk toezicht ingebouwd.
Binnen de begroting missen een uitsplitsing van een grote kostenpost en een gedetailleerde toelichting op de subsidiebehoefte per activiteit.
Het project heeft KPI’s opgesteld en faciliteert ‘go/no-go’-besluitvorming; een verdere uitwerking van de KPI’s is wenselijk.

Project 6G Future network services

De organisatiestructuur is helder uiteengezet, maar onduidelijkheden bestaan in de bevoegdheden van EZK, RVO en NWO.
De begroting is gedetailleerd uitgesplitst met enkele aandachtspunten.
Het project kent goed gedefinieerde KPI’s met mid-term ‘go/no-go’-evaluaties.
Een substantieel aantal FTE moet nog worden aangetrokken.

Project Polaris

Binnen de organisatiestructuur is voldoende onafhankelijk toezicht ingebouwd met enkele aandachtspunten.
De begroting is hoog-over uitgesplitst; een verdere uitsplitsing is wenselijk.
Het project kent goed gedefinieerde KPI’s met mid-term ‘go/no-go’-evaluaties.

Project Digitalisering Noordzee

Binnen de organisatiestructuur lijkt voldoende onafhankelijk toezicht ingebouwd, al acht KPMG het wenselijk de organisatiestructuur verder uit te werken.
De begroting is hoog-over uitgesplitst; een verdere uitsplitsing is wenselijk.
Het project heeft KPI’s opgesteld en faciliteert ‘go/no-go’-besluitvorming; een verdere uitwerking van de KPI’s is wenselijk.
Het project is bij de uitvoering sterk afhankelijk van het succes van de open calls.

Project Climate Space NL

Het is nog onduidelijk in hoeverre er voldoende onafhankelijk toezicht is ingebouwd in de organisatiestructuur.
De begroting is gedetailleerd uitgesplitst met enkele aandachtspunten.
Het project heeft mijlpalen opgesteld en faciliteert ‘go/no-go’-besluitvorming; een verdere uitwerking van de mijlpalen is wenselijk.
Enkele betrokken partijen behoeven verdere analyse met betrekking tot hun financiële capaciteit in relatie tot hun financiële bijdrage.

Project Circulaire zonnepanelen

Binnen de organisatiestructuur is voldoende onafhankelijk toezicht ingebouwd.
Een aantal grote kostenposten in de begroting is te weinig onderbouwd en er zijn enkele discrepanties in de begroting.
Het project heeft KPI’s opgesteld en faciliteert ‘go/no-go’-besluitvorming; een verdere uitwerking van de KPI’s is wenselijk.
Enkele betrokken partijen behoeven verdere analyse.
Aansluiting van mijlpalen op subsidiebehoefte over tijd is niet logisch.
Er is een risico dat er onvoldoende gekwalificeerd personeel wordt aangetrokken.

Project Material Independence & Circular Batteries

Binnen de organisatiestructuur is voldoende onafhankelijk toezicht ingebouwd.
Een aantal grote kostenposten in de begroting is te weinig onderbouwd en er zijn enkele discrepanties in de begroting.
KPI’s zijn duidelijk beschreven; KPI’s die zullen worden gebruikt voor ‘go/no-go’-momenten zijn niet gedefinieerd.
Er is een risico dat er onvoldoende gekwalificeerd personeel wordt aangetrokken.

Project FutureCarbonNL

Het is nog onduidelijk in hoeverre er voldoende onafhankelijk toezicht is ingebouwd in de organisatiestructuur.
De begroting bestaat voor een groot deel uit ‘open calls’ waardoor een analyse niet mogelijk is; er zijn aandachtspunten bij de selectiecriteria van de open calls.
KPI’s zijn duidelijk omschreven, mijlpalen zullen (deels) nog worden opgesteld.
Het is nog onduidelijk welke partijen deelnemen aan het project, waardoor het risico omtrent deze partijen nog onbekend is.

Project Beton Reinvented

Binnen de organisatiestructuur is voldoende onafhankelijk toezicht ingebouwd.
De begroting bestaat voor een groot deel uit ‘open calls’ waardoor een analyse niet mogelijk is; selectiecriteria van de open calls ontbreken.
KPI’s en mijlpalen zijn lastig meetbaar en concrete gevolgen van het niet halen van doelen ontbreken.
Enkele partijen die vermoedelijk betrokken zullen zijn bij het project behoeven verdere analyse.

Project Digitalisering en Automatisering Spoorvervoer

Binnen de organisatiestructuur is voldoende onafhankelijk toezicht ingebouwd.
De begroting is gedetailleerd uitgesplitst met enkele aandachtspunten.
Het project heeft mijlpalen opgesteld en faciliteert ‘go/no-go’-besluitvorming; een verdere uitwerking van de mijlpalen is wenselijk.
Onrust binnen een vergelijkbaar project (uitrol European Rail Traffic Management System) kan het project mogelijk negatief beïnvloeden.

Project Maritiem Masterplan 2.0

Binnen de organisatiestructuur is voldoende onafhankelijk toezicht ingebouwd.
De gepresenteerde begroting is opgesteld aan de hand van voorbeeldprojecten; toetsing op de uiteindelijke projectbegrotingen is zodoende nog benodigd.
Het project kent goed gedefinieerde KPI’s en voorwaarden waaraan de indieners van de open calls aan dienen te voldoen.
Het is nog onduidelijk welke partijen deelnemen (co-financiering bieden) aan het project, waardoor het risico omtrent deze partijen nog onbekend is.

Project Creative Industries Immersive Impact Coalition

Binnen de organisatiestructuur is voldoende onafhankelijk toezicht ingebouwd; de invulling van de organisatie is nog niet volledig uitgewerkt.
De begrotingsposten zijn beperkt uitgewerkt en daardoor niet toetsbaar; selectiecriteria voor open calls zijn nog niet opgesteld.
KPI’s zijn lastig meetbaar, mijlpalen zullen (deels) nog worden opgesteld.
Het is nog onduidelijk welke partijen deelnemen (co-financiering bieden) aan het project waardoor het risico omtrent deze partijen nog onbekend is.
Doordat onderzoekstrajecten nog zullen worden beschreven, is onduidelijk in hoeverre deze de doelen van het project ten goede zullen komen; er is een risico dat er onvoldoende gekwalificeerd personeel wordt aangetrokken.

Disclaimer

Deze samenvatting (de “Samenvatting") is uitsluitend opgesteld voor het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (“EZK”) door KPMG Advisory N.V. ("KPMG ") in verband met verschaffen van inzicht aan het Nationaal Groeifonds (“NGF”) over de financiële aspecten van de NGF-voorstellen.

Bij het opstellen van deze Samenvatting hebben wij vertrouwd op de juistheid en volledigheid van de informatie afkomstig uit openbare bronnen of van derden, informatie verstrekt door of namens EZK of informatie welke anderszins door ons is beoordeeld, zonder deze onafhankelijk te hebben geverifieerd. Wij aanvaarden geen aansprakelijkheid voor dergelijke informatie.

De informatie in dit Memo weerspiegelt de huidige omstandigheden en onze zienswijze daarop per deze datum, welke alle dienovereenkomstig aan verandering onderhevig zijn.

KPMG is niet betrokken zijn bij besluitvorming door EZK of het NGF.

Wij aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor onze werkzaamheden, voor de Samenvatting of voor oordelen, bevindingen, conclusies, aanbevelingen of opinies die wij gevormd hebben, anders dan jegens EZK onze Opdrachtgever.

De werkzaamheden die zijn uitgevoerd en het Memo dat is uitgebracht zijn overeenkomstig de overeengekomen opdrachtvoorwaarden, Het Memo is niet opgesteld voor, en mag ook niet worden aangemerkt als zijnde geschikt voor, enig ander doeleinde. De bevindingen dienen in samenhang met het gehele Rapport gelezen te worden.

Wilt u het volledige rapport 'Financiële beoordeling NGF-projectvoorstellen' ontvangen? Neem dan contact met ons op.