Cellulaire agricultuur: hoe kan Nederland de vruchten plukken van deze opkomende sector?

De mondiale vraag naar dierlijke eiwitten zoals vlees en zuivel blijft stijgen (30 tot 50% in 2050). Gezien de uitdagingen die uitbreiding van de huidige landbouw met zich meebrengt, is er veel aandacht voor alternatieve eiwitbronnen. Cellulaire Agricultuur (CA) is een veelbelovende technologie waarbij door het kweken van cellen in plaats van dieren hetzelfde vertrouwde vlees- of melkproduct gemaakt kan worden. Maar dan op een dier- en planeetvriendelijke manier.

Doel van het project

Dit groeiplan voor het Nationaal Groeifonds heeft als doel om het Nederlandse cellulaire agricultuur (CA) ecosysteem een flinke impuls te geven op de pijlers onderwijs, onderzoek en opschaling. De komende acht jaar wordt een integrale aanpak uitgerold met als doel:

  • voldoende gekwalificeerd CA-personeel op te leiden;
  • fundamentele en toegepaste CA-kennis te ontwikkelen; en
  • opschalingsfaciliteiten beschikbaar te maken voor CA bedrijven. 

Het uiteindelijke doel van het project is dat Nederland zich bevindt in de wereldwijde voorhoede van de CA-sector. Door de eenmalige impuls van het Nationaal Groeifonds en de uitvoering van het CA-plan van 2023 tot 2030, is het de ambitie om de Nederlandse CA-industrie te laten ontwikkelen en groeien tot een volwaardige sector. 

Waarin investeert het Nationaal Groeifonds?

Nederland heeft een uitstekende technische en economische uitgangspositie in landbouw en biotechnologie om zich als wereldleider in deze groeimarkt te ontwikkelen. Daarnaast is er een klein aantal CA-start-ups in Nederland dat succesvol private investeringen aantrekt. Toch laten we een grote kans voor Nederland liggen als we denken dat daarmee de race gelopen is. We zien grote ontwikkelingen in het buitenland en staan als Nederland voor een keuze; nu investeren en de vruchten plukken, of kennis en inkomsten laten wegvloeien naar het buitenland. Het Nationaal Groeifonds is de manier waarop Nederland deze verdienkans kan grijpen.

Budget

Vanuit het Nationaal Groeifonds zal gedurende een looptijd van 8 jaar € 60 miljoen in de CA-sector worden geïnvesteerd.

Bijdrage aan economische groei in Nederland

Met dit Nationaal Groeifonds-voorstel wordt een stevige injectie gegeven aan het Nederlandse CA-ecosysteem gebaseerd op de pijlers onderwijs, onderzoek en opschaling. CA in Nederland wordt daarmee een kansrijke sector die een significante bijdrage gaat leveren aan het duurzame verdienvermogen van Nederland en een positieve impact heeft op milieu, klimaat en dierenwelzijn. Met een eenmalige financiële impuls vanuit het Nationaal Groeifonds staat Nederland klaar om in te spelen op de groeiende mondiale vraag naar duurzame producten. Na afloop van het Groeiplan zal er in Nederland een stevig CA-ecosysteem zijn gebouwd, waarin: 

  • Onderwijs: Voldoende aanwas is van talent en personeel met de juiste kennis en kunde om volledig in de behoefte binnen de (tegen die tijd) snelgroeiende sector te kunnen voorzien.
  • Onderzoek: Nederlandse universiteiten en HBO’s een belangrijke rol spelen in het genereren van publieke kennis en technologie die nodig is om de uitdagingen in de CA sector zo snel en efficiënt mogelijk te overbruggen. Het onderzoek zal ook leiden tot patenten, welke een basis vormen voor nieuwe startups en de internationale positie van bestaande bedrijven zal versterken.
  • Opschaling: Nederland internationaal gerenommeerde, algemeen toegankelijke opschalingsfaciliteiten huisvest voor CA vlees en CA zuivel productieprocessen, en het daarmee mogelijk maakt voor CA bedrijven om snel en efficiënt op te schalen van lab naar industriële schaal. Tevens bieden de opschalingsfaciliteiten de mogelijkheid voor aanpalende productieprocessen om zodoende spillover te stimuleren. 

Gezamenlijk zal dit leiden tot een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor CA bedrijven door de gehele waardeketen. Nederlandse CA bedrijven blijven in Nederland. Nieuwe en bestaande buitenlandse CA startups vestigen zich in Nederland en investeerders komen met durfkapitaal om deze bedrijven te financieren en door opschaling heen te loodsen. 

Wie leidt het project?

Cellulaire Agricultuur Nederland Stichting heeft de centrale coördinatie van het plan, in samenwerking met het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur als indienende partij.

Status

De uitvoering van het plan op cellulaire agricultuur is officieel 1 september 2023 van start gegaan op 3 van de 4 onderdelen (onderwijs, onderzoek en kennisdeling). Begin 2024 wordt een nader plan voor de uitvoering van de opschaling verwacht.