Rail Gent-Terneuzen
Rail Gent Terneuzen richt zich op de verbetering van de ontsluiting per spoor van de Kanaalzone Gent-Terneuzen. Deze Kanaalzone is grensoverschrijdend: de maatregelen richten zich op verbeteringen op zowel Nederlands als Belgisch grondgebied. Realisatie betekent een impuls voor de NOVI-regio North Sea Port District, dat zich richt op versterking van de grensoverschrijdende regio in Zeeland en West-Vlaanderen. Dit district heeft zich gevormd rondom de grensoverschrijdende haven North Sea Port.
Waarin investeert het Nationaal Groeifonds?
Het Nationaal Groeifonds investeert in een project dat bestaat uit 3 infrastructurele maatregelen:
- een spoorboog bij Sluiskil;
- een nieuwe noordelijke spooraansluiting van de bundel Zandeken; en
- een nieuwe spoorverbinding tussen Axel en Zelzate.
Met deze maatregelen wordt de ontsluiting per spoor van de Kanaalzone sterk verbeterd en robuuster en worden knelpunten in het goederenvervoer opgelost. Daarmee kan het huidige bedrijfsleven in de regio meer gebruik maken van het duurzamere en veiligere vervoer van goederen over het spoor. Ook wordt hiermee de aansluiting op de Europese spoorgoederencorridors verbeterd. Bovendien ontstaan kansen voor personenvervoer per spoor op de as Terneuzen – Zelzate – Gent.
Budget
De totale kosten van het project worden geschat op € 240 miljoen. Voor dit project is € 105 miljoen voorwaardelijk toegekend uit het Nationaal Groeifonds in 2022. Aan de gestelde voorwaarden is inmiddels voldaan. Eén van deze voorwaarden was dat tussentijds toegekende Europese subsidies in mindering worden gebracht op de bijdrage uit het Nationaal Groeifonds. De definitieve toekenning komt daarmee uit op € 103,3 miljoen.
Vanwege het overschrijden van de Belgische grens is volgens de intentieovereenkomst uit 2021 de verwachting dat ook in België de benodigde parallelle stappen volgen. De commissie heeft als voorwaarde gesteld dat ook het Belgische deel van de bekostiging wordt geregeld in uiterlijk 2024. Op grond van deze wederzijdse intentieverklaring dragen beide landen voor 50% bij aan de benodigde financiering.
Bijdrage aan economische groei in Nederland
Het project draagt bij aan de verdere ontwikkeling van het NOVI-gebied North Sea Port District. De North Sea Port is - op basis van de toegevoegde waarde en arbeidsplaatsen - de derde havenregio van Europa. De haven is van nationaal belang en was in 2020 in Nederland goed voor een toegevoegde waarde van € 4 miljard. Met deze ontwikkeling ontstaat een nieuwe, sterke kernregio in de nationale economie.
Wie leidt het project?
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat diende het project in bij het Nationaal Groeifonds namens North Sea Port. Om het project te realiseren is een projectorganisatie ingericht waarbij Infrabel, ProRail en North Sea Port samenwerken.
Status
In Nederland volgt het project de gebruikelijke MIRT-procedures die van toepassing zijn bij grootschalige infrastructurele werken. Dat betekent dat het project een verkenning doorloopt, vervolgens een planstudie doet en tenslotte een tracébesluit volgt. Op grond van dit besluit vindt realisatie plaats. Met Europese subsidies zijn inmiddels vele studies uitgevoerd om het nut en de noodzaak van dit project te onderbouwen. De verkenning en planstudie kunnen zo relatief snel worden ingevuld. Met coördinatie vanuit North Sea Port zijn ProRail en Infrabel inmiddels gestart met een verkenning.
Met de Voorjaarsnota 2024 heeft een overboeking van € 103,3 miljoen plaatsgevonden van de NGF-begroting naar de IenW-begroting voor de realisatie van het project Rail Gent Terneuzen. Dit project is in de tweede ronde ingediend onder de pijler Infrastructuur van het NGF die per 2022 is vervallen. Het project is niet direct in 2022 overgeheveld aangezien het een voorwaardelijke toekenning was. Omdat het project inmiddels aan de voorwaarden heeft voldaan en door de adviescommissie is goedgekeurd, kan de overheveling plaatsvinden. Daarmee valt dit project vanaf september 2024 niet meer onder het Nationaal Groeifonds, maar onder het Mobiliteitsfonds.
Meer informatie
Link naar projectwebsite: www.railghentterneuzen.eu