Ga direct naar inhoud

BioBased Circular (BBC) - de natuurlijke materialenkringloop

BioBased Circular (BBC) creëert en demonstreert gesloten circulaire waardeketens (waardecirkels) in Nederland voor kunststofproducten (polymeren) op basis van koolhydraatrijke biogrondstoffen. Er worden minimaal vijf waardecirkels opgeleverd inclusief onderzoek, proefopstellingen en demonstratiefabrieken tot relevante industriële omvang. Door het tegelijkertijd en systematisch realiseren van grondstofbeschikbaarheid, circulaire bouwstenen en circulaire productontwerpen ontstaat een nieuwe industrietak. Duurzame grondstofbeschikbaarheid staat centraal: intensieve teelt van primaire gewassen wordt geleidelijk vervangen door natuur-inclusieve teelten, reststromen en gerecycleerde materialen.

BBC wordt gedragen door Europees leidende bedrijven (Avantium, Cosun en Renewi), veelbelovende scale-up ondernemingen (Paques, Relement, Plantics e.a.) en toonaangevende onderzoeksinstellingen (WUR, RUG, TNO e.a.). Samen wordt verbredend onderzoek, opschaling, valorisatie en ketentransitie ingezet en opengesteld voor derden. De belangrijkste toepassingsgebieden zijn textiel, bouw en verpakkingen. 

Doel van het project

De ambitie van BBC is in Nederland een nieuwe bedrijfstak voor biogebaseerde kunststof materialen en producten te realiseren, en te versnellen. Dit doen we door het bevorderen van samenwerking (ketenregie) in volledige waardecirkels, samen met het mkb (onder andere compounding, verwerking en applicaties), de agrarische sector, de chemische industrie, logistieke- en recyclingbedrijven. 

Het doel van BBC is om Nederland Europees koploper te maken als ontwikkelaar, producent en verwerker van op koolhydraten gebaseerde bouwstenen en kunststofproducten. Dit wordt gerealiseerd door volledige waardecirkels op te zetten en op te schalen tot industrieel en commercieel relevant volume voor de reeds bewezen bouwstenen PEF en bioPET. Daarnaast ontwikkelen we minimaal drie extra circulaire ketens die voortbouwen op drie additionele biogebaseerde bouwstenen.

Waarin investeert het Nationaal Groeifonds?

Nederland heeft op dit moment een zeer goede uitgangspositie met toonaangevende start-ups en scale-ups in vernieuwende technologie, een stevige basis in onderzoek, fundamentele kennis in verschillende universiteiten en een sterke chemische- en agrisector. Met een bijdrage van het Nationaal Groeifonds kan deze veelbelovende combinatie worden omgezet in nieuwe economische activiteit, werkgelegenheid en reductie van de broeikasgasuitstoot. 

9 programmalijnen voor 5 'waardecirkels'

BioBased Circular (BBC) richt zich op het opzetten en demonstreren van 5 circulaire (gesloten) waardeketens in Nederland voor polymeren - ook wel kunststoffen genoemd - die zijn gebaseerd op koolhydraatrijke biogrondstoffen.  

Het samenwerkingsverband omschrijft de volgende 9 programmalijnen voor het opzetten van de 5 volledig circulaire Nederlandse waardeketens voor biogebaseerde kunststof materialen en producten:   

  1. Ketenvorming en opschaling  

  1. “Circular by design” toepassingen en producten   

  1. Volgende generatie-bouwstenen voor biokunststoffen   

  1. Demonstratieprogramma voor nieuwe bouwstenen   

  1. Industriële glycolproductie voor PEF en bioPET   

  1. Duurzame biogrondstoffen   

  1. Recycling van biogebaseerde materialen   

  1. Techno-economische evaluatie en LCA waardeketens 

  1. Management en communicatie   

Budget

Het Nationaal Groeifonds investeert € 102 miljoen voorwaardelijk en € 236 miljoen als reservering.  

Bijdrage aan economische groei in Nederland

In het zeer waarschijnlijke scenario dat Nederland ontwikkelhub en kennisexporteur wordt, voorziet het voorstel in € 1,5 miljard aan groei van het bruto binnenlands product in 2050. Concreet leidt het tot 2,5 miljoen ton jaarlijkse CO2-besparing en 3.500 nieuwe banen. Deze cijfers verdubbelen zelfs in scenario's waarbij Nederland óók kunststoffen en applicaties produceert óf marktleider wordt. De CO2-besparing is hoog omdat atmosferische CO2 langdurig wordt vastgelegd in materialen. Het streeft grondstofonafhankelijkheid na door de inzet van Europese gewassen en reststromen.   

Door de plantaardige molecuulstructuur van koolhydraten zoveel mogelijk te benutten wordt een hoge grondstof- en energie-efficiëntie behaald. Hierdoor wordt aardolie als grondstof verdrongen. Recycleerbaarheid en afbreekbaarheid zijn onderdeel van materiaal- en applicatieontwikkeling om efficiënte circulariteit c.q. minimale milieu-impact te bereiken. Duurzame grondstofbeschikbaarheid staat centraal: intensieve teelt van primaire gewassen wordt geleidelijk vervangen door natuur-inclusieve teelten, reststromen en gerecycleerde materialen. Met nieuw economisch perspectief voor de landbouw blijft landgebruik voor biogrondstoffen hierdoor beperkt. Bijbehorende bioraffinage-demonstratieprojecten zijn hiervoor voorzien. 

Wie leidt het project?

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) diende dit voorstel in samen met initiatiefnemers Stichting Groene Chemie Nieuwe Economie (GCNE) en het Topconsortium voor Kennis en Innovatie Agri & Food (TKI Agri & Food). Het voorstel wordt gesteund door het TKI Groene Chemie en Circulariteit en door de ministeries van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Vanuit het bedrijfsleven hebben 134 bedrijven hun steun uitgesproken, waarvan 80 mkb.

Meer informatie

Het BioBased Circular programma maakt de weg vrij om in Nederland op grote schaal klimaatneutrale materialen te gaan produceren.We vervangen fossiele grondstoffen door bio-gebaseerde grondstoffen.Met een bijdrage van het Nationaal Groeifonds ontwikkelen we een nieuwe bedrijfstak, die kunststoffen voor toepassingen in, onder andere, verpakkingen, textiel, coatings en bouwmaterialen produceert. Producten die qua eigenschappen, aantrekkelijkheid en prijs kunnen concurreren met de huidige. Ons doel: een nieuwe, volwassen, klimaatverantwoorde en economisch rendabele industrietak in en voor Nederland.

Hoeveel subsidie verleend?